از آنجا که توجه به فرهنگ عامه و مردمشناسی یک منطقه، اصلیترین راهکار شناخت فرهنگ یک ملت و تحلیل آن به شمار میرود، اهمیت پرداختن به فرهنگ عامهی آن منطقه ضروری به نظر میرسد. با توجه به اینکه بسیاری از باورهای و آیینهای رایج یک جامعه برگرفته از شرایط اجتماعیو جغرافیایی است، قرار گرفتن این شهر در مجاورات دریا سبب شدهاست، آب از مهمترین عناصر طبیعی قابل توجه در این منطقه باشد و همواره در دورههای مختلف قداستی فراوان داشته است. در این مقاله به بررسی آب و جایگاه آن در فرهنگ عامهی ساکنان بندرکنگ پرداخته شده که مشتمل بر چهار بخش است: باورها، آیینها، ضربالمثلها و ترانهها. باورهای پیرامون آب در این منطقه به پنج صورت دیده میشود: باور ریختن لباس مردگان در آب، شفابخشی آب، ریختن خرما در آب، باور به از بین بردن طلسم و جادو و از بین بردن چشم زخم به وسیلهی آب. آیینهای پیرامون آب نیز در پنج صورت نمود یافتهاست: آیین سال نو دریایی (نوروز دریایی)، آیین سَرهاوی، آیین دریا مابَر، آیین قربانی کردن و آیین قبله دعا. علاوه بر آیینها و باورها، آب در ادب عامهی ساکنان این منطقه به ویژه ضربالمثلها و ترانهها نیز از اهمیت فراوانی دارد تا جایی که در بسیاری از نمونهها به آب یا نمودهای آن مانند دریا، چشمه، باران و ... اشاره شدهاست. با تأمل در باورها و آیینهای رایج در این منطقه مشاهده میشود که برخی از آنها برگرفته از باورها و اندیشههای زرتشتی است و برخی برگرفته از اساطیر سایر ملل. برخی از آنها برحسب شرایط حاکم بر جامعه و نیازها شکل گرفتهاست و دستهای دیگر، با پندارهای ایران باستان، هندیان و سایر ملل درآمیختهاست.